Edgar Davids – Gã nghệ sĩ đường phố đến từ Amsterdam

Khi Van Gogh tự sát, thế giới mất đi một họa sĩ thiên tài; khi Edgar Davids giải nghệ, bóng đá mất đi một “thị trưởng đường phố”. Nói về tiền vệ phòng ngự, chúng ta có thể nghĩ ngay đến De Rossi – người con của Roma với lối chơi chắc, rắn, và rát đậm chất Ý; Bastian Schweinsteiger chốt chặn tuyến giữa của Bayern Munich với tinh thần kỷ luật tuyệt đối của người Đức hay Claude Makelele – kẻ giết chết số 10 – với nền tảng thể lực vô tận cùng lối chơi hoang dã như thảo nguyên châu Phi. Tuy nhiên, chúng ta cũng đừng quên từng có một tiền vệ phòng ngự đến từ xứ sở của hoa tulip, một cầu thủ dung hòa giữa sự quyết liệt và hoa mỹ, tên anh là Edgar Davids.

1. Sự nghiệp qua những con số

Cá nhân

• Đội vô địch châu Âu của giải đấu UEFA: 2000 
• Đội hình toàn sao FIFA World Cup: 1998 
• FIFA 100

Ajax 

• Eredivisie: 1993-94, 1994-95, 1995-96
• Cúp KNVB: 1992-93, 2006-07
• UEFA Champions League: 1994-95
• Cúp UEFA: 1991
• Siêu cúp UEFA: 1995
• Cúp liên lục địa: 1995

Juventus 

• Serie A: 1997-98, 2001-02
• Supercoppa Italiana: 2002 , 2003

Milan

• Coppa Italia: 2004-05

ĐTQG Hà Lan 

• Vị trí thứ tư FIFA World Cup: 1998

2. Tiểu sử

Edgar Davids sinh ngày 13 tháng 3 năm 1973 tại Suriname – nơi mà những tên tuổi kiệt xuất như Clarence Seedorf, Ruud Gullit hay Patrick Kluivert chào đời – trong một gia đình gốc Do Thái, và Edgar cùng bố mẹ chuyển đến Hà Lan sống khi anh lên 2. Từ nhỏ, Davids đã bắt đầu ra ngoài đường phố chơi bóng freestyle cùng với anh trai mình và các bạn, do đó, kỹ thuật điêu luyện sau này mà anh phô diễn trên sân cỏ đều bắt nguồn từ những năm tháng chơi bóng 3vs3, 5vs5.

Davids là một cựu cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Hà Lan-Surinamese. Sau khi bắt đầu sự nghiệp với Ajax, giành được một số danh hiệu trong nước và quốc tế, anh chuyển đến chơi ở Ý cho Milan và sau đó tận hưởng thành công với Juventus, trước khi được cho Barcelona mượn năm 2004. Anh tiếp tục chơi cho Inter Milan và Tottenham Hotspur trước khi trở lại Ajax. Phải vật lộn với chấn thương trong hai năm, Davids trở lại với bóng đá đỉnh cao trong một thời gian ngắn với Crystal Palace trước khi nghỉ hưu ở tuổi 37.

3. Sự nghiệp CLB

• Ajax

Năm 12 tuổi, Davids gia nhập Ajax và trở thành một phần không thể tách rời của CLB. Năm 17 tuổi, “gã nghệ sĩ đường phố” đã giành được UEFA Cup và 3 năm sau, chàng trai đôi mươi đến từ Suriname đã nâng cao chiếc cúp vô địch UEFA Champions League danh giá cùng những người đồng đội. Dưới triều đại Louis van Gaal, Ajax đè đẹp những đối thủ sừng sỏ tại giải quốc nội từ Feyenord đến PSV Eindhoven để lên ngôi vô địch mùa 1994-95 với thành tích thua đúng 1 trận.

Nguyên nhân thành tựu của Ajax lúc đó nếu phân tích sơ qua cũng dễ hiểu, bởi khi nhìn vào đội hình của đội bóng mà “Bông tulip Thép” dẫn dắt lúc bấy giờ thôi cũng khiến cho người hâm mộ bóng đá nổi da gà: Edwin van der Sar, Frank de Boer, Frank Rijkaard, Edgar Davids, Clarence Seedorf, Patrick Kluivert, Marc Overmars,… Ở tuổi 24, “Pitbull” hầu như đã có mọi danh hiệu cấp CLB mà bất cứ cầu thủ nào cũng thèm muốn: Champions League, Siêu cúp châu Âu, Cúp Liên lục địa, …

• Milan và Juventus 

Năm 1996, Davids gặp phải vấn đề về mắt và đó cũng là khởi sự của một giai đoạn tồi tệ: xuống phong độ, ngồi ghế dự bị, bất đồng với Guus Hiddink. Ngay sau đó, anh bị đẩy sang Ý và khoác áo AC Milan, tuy nhiên vận đen vẫn chưa thôi bám đuổi chàng tiền vệ hào hoa này. Anh không tìm được tiếng nói chung với những người đồng đội tại San Siro, đặc biệt là sự rạn nứt không thể hàn gắn với Fabio Capello và chấn thương chân đã làm nốt phần còn lại – anh buộc phải khoác áo đại kình định của Rossoneri – Juventus.

Bị buộc rời khỏi CLB, Davids cập bến Juventus trong tâm thế của một kẻ đi tìm sự khẳng định vô cùng mãnh liệt. Tại ngôi nhà mới, anh gặp Zinedine Zidane và Didier Deschamps – hai con người đã giúp anh hoàn thiện bản thân mình. “Lão đầu bạc” Marco Lippi khi đấy rất độc đoán, ông xây dựng đội hình 4-4-2 với cặp tiền vệ phòng ngự Davids – Didier Deschamps sau khi đẩy Zidane lên ghế dự bị. Đó là chưa kể đến việc ông đã “tống cổ” một tài năng lớn như Baggio ra đường chỉ vì muốn xây dựng lại triết lý bóng đá tập thể, nhưng mỉa mai thay, lý do đằng sau đó chính là để phát triển Del Piero.

Với một con người khắc nghiệt như Marco Lippi, Davids vẫn trụ lại và trở thành rường cột tuyến giữa cùng “Zizou” sau khi Deschamps rời đội bóng. Trong suốt 6 năm thi đấu cho Juventus, Davids đã giành được thành công rực rỡ với 3 chiếc Scudetto, 2 Siêu cúp Ý và 1 Cúp Intertoto.

• Barcelona

Tháng 1 năm 2004, Davids chuyển tới sân Nou Camp theo dạng cho mượn từ Juventus. Thời điểm ấy, đội bóng xứ Catalonia còn đang rơi vào giai đoạn khủng hoảng trầm trọng khi chỉ xếp ở nửa dưới bảng xếp hạng. Thế nhưng, sau sự xuất hiện thần kỳ của tiền vệ người Hà Lan, thầy trò HLV Frank Rijkaard đã thực hiện một cuộc bứt phá vô cùng ngoạn mục để cán đích thứ hai tại La Liga 2003-04. Hơn ai hết, chính cựu cầu thủ Juventus là người đã mang đến yếu tố cân bằng cần thiết cho một đội hình chỉ bao gồm toàn những siêu sao tấn công thượng thặng bên phía Barca, như Ronaldinho, Javier Saviola, Patrick Kluivert, Luis Garcia hay Marc Overmars…

• Inter Milan và Tottenham Hotspur 

Âm thầm rời khỏi Barca sau những đóng góp quan trọng, Davids gia nhập Inter Milan vào mùa hè năm 2004. Mặc dù vậy, sự điên rồ của Roberto Mancini với ý tưởng đẩy tiền vệ người Hà Lan ra chơi cánh trái đã khiến cho ngôi sao sinh năm 1973 này nhanh chóng trở thành một bản hợp đồng thất bại toàn diện. Đó cũng có thể coi là dấu son cuối cùng của Davids với bóng đá đỉnh cao khi “Pitbull” đã bước sang tuổi 32. Anh chuyển tới những CLB tầm trung như Tottenham và ghi ngay bàn thắng đầu tiên và duy nhất trong chiến thắng 2-1 trên sân khách trước Wigan Athletic. Davids đã chơi 2 mùa giải 2005 và 2006 cho CLB trước khi quay trở lại Ajax.

• Ajax

Davids đã ký một hợp đồng lần nữa với Ajax vào ngày 28 tháng 1 năm 2007. Anh giữ vững danh hiệu KNVB Cup cho Ajax bằng bàn thắng trong trận chung kết. Trước khi bắt đầu mùa 2007, Davids đã bị gãy chân trong trận giao hữu trước mùa giải với Go Ahead Eagles, điều đó khiến anh phải nghỉ thi đấu trong khoảng ba tháng. Vào tháng 5 năm 2008, Davids nói rằng anh sẽ rời Ajax khi hết hạn hợp đồng vào ngày 30 tháng 6. 

• Crystal Palace

Vào ngày 20 tháng 8 năm 2010, Davids đã đồng ý một thỏa thuận với Crystal Palace. Anh ra mắt vào ngày 24 tháng 8 năm 2010 ở vị trí hậu vệ trái ở vòng hai Cup Liên đoàn với Portsmouth. Vào ngày 8 tháng 11 năm 2010, anh tuyên bố rời khỏi đội bóng.

4. Sự nghiệp quốc tế

Davids là một phần không thể thiếu của ĐTQG Hà Lan kể từ khi ra mắt vào ngày 20 tháng 4 năm 1994.

Sau đó, Davids được triệu tập lên tuyển để tham dự FIFA World Cup 1998 tại Pháp. Màn trình diễn đáng chú ý nhất của Davids cho ĐTQG đã diễn ra trong trận đấu vòng hai với FR Nam Tư. Anh đã ghi bàn thắng trong những phút cuối cùng của trận đấu và giúp Hà Lan vượt qua vòng tiếp theo để gặp Argentina. Hà Lan cuối cùng đã kết thúc giải đấu ở vị trí thứ tư.

Năm 1999, Davids bắt đầu đeo kính bảo vệ sau phẫu thuật ở mắt phải do bệnh tăng nhãn áp. Lần đầu tiên anh đeo kính ra sân là vào ngày 4 tháng 9 năm 1999 trong trận giao hữu với Bỉ. Vào ngày 17 tháng 5 năm 2001, Davids đã bị FIFA đình chỉ khi thử nghiệm dương tính với nandrolone.

Davids đã chơi ở Euro 2000 và cùng Hà Lan lọt vào bán kết thi đấu với Italia. Trong các trận đấu vòng loại Euro 2004 của Hà Lan, Davids đã ghi bàn thắng đầu tiên của Hà Lan trong chiến thắng 3-0 trước Belarus. Sau Euro 2004, HLV mới Marco van Basten bổ nhiệm Davids làm đội trưởng của đội bóng. 

5. Lời kết

Mái tóc tết độc đáo, bên cạnh cặp kính bảo hộ màu da cam “độc nhất vô nhị”, xen lẫn là những bước chạy không bao giờ ngừng nghỉ trên khắp các sân cỏ châu Âu. Trong quá khứ, mỗi lần bước ra sân thi đấu, là mỗi lần Edgar Davids trở thành tâm điểm thu hút sự chú ý từ phía các CĐV trên khán đài bởi ngoại hình có phần kỳ lạ của mình. Mặc dù vậy, đằng sau vẻ ngoài dị biệt của một “chiến binh” trưởng thành từ đường phố, lại là một sự nghiệp vô cùng lừng lẫy nhưng cũng lắm nỗi thăng trầm đến khó hiểu của cựu danh thủ người Hà Lan này.